Emprazamento

Capela ou ermida illada, situada a uns 400 metros ao sur do Viñao

Descripción

Trátase dunha  capela de planta rectangular e peches de cadeirado granítico e cuberta a dúas augas de tella. Porta con dintel e sobre ela oco cadrado, pequeña espadana de un so arco e remate en frontón triangular. 

A  capela tiña 6.25 metros de fachada por 7.04mde fondo, pero fain varios anos pechouse a parte correspondente ao cabido ou zoa cuberta delanteira, e a lonxitude aumentou 3.32 metros máis. Fai anos foi adecentada. A sillería dun dos seus paramentos e en xeral as primeiras filadas indican bastante antiguidade.

Restos asociados

A poucos metros dela  encóntranse os restos dun lugar que estivo poboado, hoxe abandoado. Aquí rexístrase unha vaga noticia relativa a frades e a unha comunidade relixiosa. Entre os restos na actualidade pódese observar un posible forno e restos de muros de construccións. Seguinda a senda podemos acceder ao Río Barbantiño, ónde debeu haber unha ponte, hoxe destruída da que non foi posible atopar información.

Restos dun forno asociado a un posible lugar monacal.
Pilar dunha antiga ponte que cruzaba o Río Barbantiño á altura da Capela de San Pedro.

Por outra banda, en outubro de 1972 a uns 200 metros da capela apareceu unha lauda sepulcralfacendo de abrevadeiro para vacas. 

Ademáis, tamén foi atopada, no patio posterior dunha casa cercana, o fragmento dunha curiosa tampa sepulcral que presenta decoración, unha cruz prerrománica de brazos iguais e unha escueta pero importante inscrición.

A tampa presenta groso e dobre baqueteado paralelo na cima das vertentes laterais, e outro único semicircular nos

extremos; igualmente desarrollase outro a o longo do borde da peza, que nalgunhas partes encóntrase desmochada.

No centro da vertente de cabeceira está gravada en relevo unha cruz de tipo visigótico de brazos iguais; na outra a pesares de estar a superficie bastante picada e mutilada, non é probable que houbese decoración algunha. Sobre a superficie das vertentes laterais hai en relevo, como almohadillados, unhas pezas triangulares

A inscrición que luce ésta peza sepulcral foi realizada en época moi posterior, especificándose nela o ano 800. Con todo, algúns autores consideran que a peza podería datarse en datas bastante anteriores.

A corta fórmula epigráfica sepulcral  non é usual, e quizáis sexa a única da Península, non habendo podido rastrear nada parecido ata agora, na que resalta o nome  LEOKRIS, que lle da nome á peza. 

A Lauda sepulcral de O Viñao está agora restaurada e exposta no Museo do Parque Arqueolóxico da Cultura Castrexa (PACC) nas inmediacións do Castro de San Cibrán de Lás. 

Tampa sepulcral de Leokris, exposta no Museo do PACC
Tampa sepulcral Leokris, exposta no museo do PAAC.